Dosyada görevsizlik/yetkisizlik kararı verilmesi üzerine mahkeme, dosyayı re'sen görevli/yetkili mahkemeye gönderebilir mi?
Dosyada mahkemece görevsizlik/yetkisizlik kararı verilmesi üzerine mahkeme, dosyayı re'sen görevli/yetkili mahkemeye gönderemez. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 20. maddesi uyarınca taraflardan birinin, dosyanın görevli/yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmesi gerekmektedir.
Dosyanın görevli/yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmek için Kanun'da öngörülen süre nedir?
Bu talep, görevsizlik/yetkisizlik kararının; mahkemece verildiği anda kesin ise kararın tebliğ tarihinden, süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten, kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde, kararı veren mahkemeye sunulmalıdır.
Görevsizlik/yetkisizlik kararı verildiğinde dosyanın görevli/yetkili mahkemeye gönderilmesinin talep edilmemesinin sonuçları nelerdir?
Yine HMK'nın 20. maddesinde düzenleme altına alındığı üzere, taraflardan birinin dosyanın görevli/yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmemesi halinde dava açılmamış sayılır. Buna ilişkin karar ise görevsizlik/yetkisizlik kararı veren mahkemece re'sen verilir.
Davanın açılmamış sayılmasının sonuçları nelerdir?
Davanın açılmamış sayılmasının tanımı, Kanun'da net olarak yapılmamış olsa da HMK'nın 150. maddesinin 7. fıkrasında, "Hangi sebeple olursa olsun açılmamış sayılan davadaki talep dahi vaki olmamış sayılır." hükmü düzenleme altına alınmıştır. Bu hüküm uyarınca, davanın açılmamış sayılması kararı ile birlikte dava açılması ile ortaya çıkan tüm sonuçlar ortadan kalkacaktır.
Davanın açılmamış sayılması halinde yargılama giderleri kime yükletilir?
Davanın açılmamış sayılması kurumu, usul hukukuna ilişkin olsa da bu kararın verilmesi halinde, davanın açılması ile maddi hukuk düzeninde meydana gelmiş olan tüm sonuçlar da ortadan kalkacaktır. Ancak bu kurumun kötüye kullanılmaması amacıyla bu hususta bir sınırlama getirilmiştir. Buna göre, HMK'nın 331. maddesinin 3. fıkrası, "Davanın açılmamış sayılmasına karar verilen hâllerde yargılama giderleri davacıya yükletilir." hükmünü havidir. Bu durumda yargılama giderlerinin davacı üzerine yüklenmesinin sebebi, davanın açılmasına sebebiyet veren taraf olmasıdır. Bu düzenleme ile birlikte tarafların, yargılamayı bir tehdit mekanizması olarak kullanmalarının ve bu bağlamda mahkemelerin gereksiz yere meşgul edilmesinin önüne geçilmeye çalışılmıştır.
Görevsizlik/yetkisizlik kararı üzerine yargılama giderlerine hangi mahkeme hükmeder?
Yine HMK'nın 331. maddesinin 2. fıkrası uyarınca, görevsizlik/yetkisizlik kararından sonra davaya bir başka mahkemede devam edilmesi hâlinde, yargılama giderlerine o mahkeme hükmeder. Görevsizlik/yetkisizlik kararından sonra davaya bir başka mahkemede devam edilmemiş ise talep üzerine davanın açıldığı mahkeme, dosya üzerinden bu durumu tespit ile davacıyı yargılama giderlerini ödemeye mahkûm eder.
Görevsizlik/yetkisizlik kararı üzerine dosyanın gönderilmesi talebine ilişkin dilekçe örneği:
DENİZLİ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNE
DOSYA NO :
DAVACI :
VEKİLİ : Av. İrem Erdoğan
DAVALI :
VEKİLİ :
KONU : Dosyanın görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesi talebimizdir.
AÇIKLAMALAR:
Yukarıda esas numarası yazılı mahkemeniz dosyasının .../.../... tarihli duruşmasında görevsizlik kararı verilmiş, ayrıca dava konusu uyuşmazlığın çözülmesinde görevli mahkemenin Denizli Tüketici Mahkemesi olduğuna hükmedilmiştir. İşbu karar, davalı vekili tarafından istinaf edilmiş olup istinaf incelemesi sonucunda ....... sebebiyle davalı tarafın istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. Karar ilamı, taraflara tebliğ edilmiş olup kesinleşmiştir. Bu sebeplerle, tarafımızca yasal süresi içerisinde dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesini talep etme zarureti hasıl olmuştur.
NETİCE VE TALEP: Yukarıda izah olunan ve mahkemenizce re'sen nazara alınacak sebeplerle; HMK'nın 20. maddesi uyarınca süresi içerisinde dosyanın görevli ve yetkili Denizli Tüketici Mahkemesine gönderilmesini talep ederiz. .../.../...
Davacı Vekili
Av. İrem ERDOĞAN
Comentarios